فیلتر شنی دستگاهی است كه با تصفیه (فیلتراسیون) آب به صورت فیزیكی باعث حذف ذرات معلق موجود در آب نظیر گل، رنگ، باکتری‌ها و ذرات حاصل از خوردگی می‌شود.
فیلترهای شنی که با عبور آب از بستر شن و ماسه های دانه بندی شده، وظیفه جداسازی ذرات معلق (معمولا تا قطر 50 میکرون ) از آب در گردش را به عهده دارند، به عنوان پیش تصفیه باعث شفافیت و زلال شدن آب گردیده، ولی املاح و دیگر ارگانیکهای موجود در آب را حذف نمی نمایند.
فیلترهای شنی به صورت استوانه یا مخزنی تحت فشار طراحی می‌شوند. داخل مخزن فیلتر شنی با شن سیلیسی و یا آنتراسیت پر می‌گردد كه معمولاً یک‌لایه ذرات درشت روی نازل‌ها جهت جلوگیری از گرفتگی و سپس یک‌لایه ذرات ریز بر روی آنها ریخته می‌شود. در اثر عبور آب از خلل و فرج بین ذرات شن، مواد معلق در میان شن ها گیر کرده و آب تقریباً عاری از مواد معلق، در خروجی فیلتر شنی به دست می‌آید. البته جمع شدن ذرات معلق در خلل و فرج فیلتر شنی، باعث افزایش افت فشار جریان عبوری از فیلتر می‌گردد كه اگر این افت فشار از حد معینی تجاوز نماید، باید شن های سیلیسی فیلتر شنی را شستشو داد.
فیلتر شنی جهت تصفیه آب های سطحی (رودخانه‌ها یا چاه‌ها) آب استخر، حذف رنگ‌ها، آب برگشتی برج‌های خنک‌کن، فیلتراسیون فاضلاب‌های صنعتی و انسانی، فیلتراسیون مصارف آشامیدنی و صنعتی (تصفیه خانه‌های شهر و صنعتی) مورد استفاده قرار می‌گیرد. مشکلات ناشی از عدم استفاده از فیلتر شنی به عنوان مثال در استخرها، به علت باز بودن سطح استخر، چنانچه آب استخر متناوباً تعویض یا فیلتر نگردد، آب راكد مانده و آلوده می شود.
فیلترهای کربنی جهت حذف کلر آزاد، رنگ، طعم، بو و مواد آلی موجود در آب مورد استفاده قرار می گیرند.
فیلتر شنی تحت فشار رایج ترین نوع فیلتر برای استخرها است که با ایجاد سرعت مناسب برای فیلتراسیون، تصفیه ای ایده آل را فراهم می سازد. در هنگام تصفیه، آب کثیف استخر از لوله ورودی وارد فیلتر می شود. فشار پمپ و نیروی جاذبه، آب را از درون شن به سمت پایین هدایت میکند و شن و ماسه های ریز هرگونه آشغال و مواد زائد را از آب استخر می گیرند.
استفاده از فیلتر شنی در استخرها، علاوه بر جداسازی ذرات معلق فوق تا حدود زیادی چربی های شناور در روی آب را نیز جذب می نمایند.
در پایین فیلترهای شنی نازل هایی با سوراخ های بسیار ریز وجود دارد که اجازه عبور شن و ماسه را نخواهند داد، اما آب از داخل این نازل ها عبور می کند و از لوله خروجی در زیر مخزن اصلی فیلتر شنی خارج می شود.
فیلترهای شنی که براساس نیاز دارای فشار کارهای مختلف می باشند، از نظر نوع دارای انواع افقی و ایستاده می باشند. همچنین جنس بدنه فیلترهای شنی ممکن است از جنس ورق فولادی و یا بدنه فایبرگلاس و غیر قابل زنگ زدن باشند.
فیلتر شنی براساس نوع کاربرد مورد نیاز از نظر ظرفیت، حجم، فشار کار، جنس و... انتخاب می گردد.
فیلترهای شنی تحت فشار در اشکال، سایزها و جنس های متفاوتی ساخته می شوند که رایج ترین آن ها فیلترهای شنی عمودی با سر عدسی است. که به قطر مشخص از ورق فولادی ST-37 (و یا گالوانیزه) به ضخامت اعلامی در استاندارد ASME و برای عدسی های فوقانی و تحتانی که به روش DOUBLE-DISH ساخته شده که پس از زنگ زدایی از داخل با دو لایه پوشش اپوکسی و از خارج با یک لایه ضد زنگ و دو لایه رنگ مخصوص رنگ آمیزی می گردد.
در ضمن برای بالا بردن کیفیت فیلتراسیون و عمر فیلترهای تحت فشار میتوان قبل از عملیات رنگزنی، فیلترها را از داخل، سند بلاست کرد.
این نوع از فیلترها مجهز به نازل هایی در قسمت فوقاني هستند که آب را برای تصفیه بهتر بر روی بستر شنی روی فیلتر پخش می کنند.
همچنین در پایین این فیلترها و زیر آخرین لایه از سیلیس درون آن، استرينرهاي پلیمری (نازل های پلیمری) جهت جمع آوري و عبور آب قرار دارند.
درون فیلترهای شنی سه لایه مختلف از سیلیس با ضريب يكنواختي 1/35، با دانه بندي زير از نوع سنگ هاي مخصوص و درجه خلوص بالای 95% باید وجود داشته باشد.
